عروس دریایی جعبه‌ای | 20 میشم

عروس دریایی جعبه‌ای

عروس دریایی جعبه‌ای | 20 میشم

عروس دریایی جعبه‌ای

عروس دریایی جعبه‌ای جانوری است از ردهٔ جعبه‌زیان (نام علمی: Cubozoa) در شاخه مرجانیان. این جانور کشنده ژلاتینی به اندازه یک توپ فوتبال است و تا ۶۰ شاخک با طول ۴٫۵ متر دارد. هر شاخک از ۵۰۰۰ سلول نیش‌زننده و سم کافی برای کشتن ۶۰ انسان برخوردار است. تاکنون هیچ آمار رسمی وجود نداشته اما کارشناسان برآورد کرده‌اند که سالانه بیش از ۱۰۰ تن با نیش گونه‌های مختلف این عروس دریایی در سراسر جهان کشته می‌شوند. طبق برآوردهای بنیاد ملی علوم آمریکا، تنها در فیلیپین سالانه ۴۵ انسان توسط این حیوان کشته می‌شوند. حداقل ۵۱ گونه از عروس دریایی جعبه‌ای تا سال ۲۰۱۸ شناخته‌شده‌است که به دو دسته و هشت خانواده دسته‌بندی می‌شوند.

پوشیدن جوراب‌شلواری، اسپندکس، لباس غواصی و لباس‌های شنا برای محافظت در برابر نیش‌های عروس دریایی جعبه‌ای ضروری است. هنگامی که یکی از شاخک‌های این عروس دریایی به پوست برخورد می‌کند اقدام به پمپاژ یاخته گزنده به همراه زهر به درون پوست قربانی می‌کند که باعث درد و سوزش شدید می‌شود. شستشو با محلول سرکه برای غیرفعال‌نمودن یاخته‌های گزندهٔ تخلیه‌نشده و همچنین جلوگیری از انتشار سم اضافی بسیار مؤثر است. هر چند، برخی از تحقیقات موارد خلاف این موضوع را نشان داده‌اند که البته مورد انتقاد و عدم صحت ادعا قرار گرفته‌اند

در کشور استرالیا بیشترین آمار مرگ‌ومیرها به واسطه نیش این‌گونه از عروس‌های دریایی در کودکان بوده‌است که این موضوع با توده بدنی ناچیز و بافت حداقلی چربی ارتباط بسیار نزدیکی دارد. در برخی از مناطق مجمع‌الجزایر مالایی تعداد موارد کشنده به مراتب بیشتر است (فقط در فیلیپین تخمین زده می‌شود سالانه ۲۰ تا ۴۰ مرگ وجود دارد) که احتمالاً به دلیل دسترسی محدود به امکانات پزشکی است.

هر چند در استرالیا وضع اندکی متفاوت است. در حقیقت، در بسیاری از خطوط ساحلی استرالیا پست‌هایی تعبیه‌شده که محل نگهداری محلول سرکه برای مواقع اضطراری است و به همین جهت برای آنها تابلویی تعبیه‌شده که بر روی آن نوشته؛ سرقت نکنید – صرفاً جهت مصارف پزشکی و گزش‌های دریایی. چنین مواردی امکان کمک و امداد سریع را به خوبی فراهم می‌نماید. در فیلیپین اهالی محلی نیز از سرکه به عنوان درمان استفاده می‌کنند.

مطلب عالی برای شما :

دانلود کتاب آناتومی گری تنه جلد اول 2020 ترجمه فارسی pdf

توزیع

گرچه گونه های معروف بدنام دریایی جعبه تا حد زیادی محدود به مناطق گرمسیری هندو-اقیانوس آرام است ، اما گونه های مختلف دریاهای دریایی جعبه ای را می توان به طور گسترده ای در اقیانوس های گرمسیری و نیمه گرمسیری ، از جمله اقیانوس اطلس و شرق اقیانوس آرام ، با گونه هایی تا شمال کالیفرنیا (Carybdea confusa) ، دریای مدیترانه (Carybdea marsupialis) و ژاپن (مانند Chironex yamaguchii) ، و تا جنوب آفریقای جنوبی (به عنوان مثال Carybdea branchi) و نیوزیلند (مانند به عنوان Copula sivickisi).  در آب های هاوایی سه گونه شناخته شده وجود دارد که همه از تیره Carybdea هستند:

C. alata ، C. rastoni و C. sivickisi

درمان نیش

هنگامی که شاخک چتر دریایی جعبه‌ای به پوست می‌چسبد، نماتوسیست‌ها را با سم به داخل پوست پمپ می‌کند و باعث گزش و درد دردناک می‌شود. سرکه‌های خانگی به‌عنوان یک درمان مؤثر تأیید شده‌اند، زیرا نماتوسیست‌های زنبور دریایی را که هنوز وارد جریان خون نشده‌اند، از کار می‌اندازند. همچنین می‌توان از بی‌حرکتی فشار بر روی اندام‌ها برای کاهش سرعت انتشار سم کشنده استفاده کرد. روش معمول این است که مقدار زیادی سرکه قبل و بعد از برداشتن شاخک گزنده استفاده شود. برداشتن شاخک های اضافی معمولاً با یک حوله یا دستکش انجام می شود تا از نیش ثانویه جلوگیری شود. شاخک ها در صورت جدا شدن از زنگ یا پس از مرگ موجود همچنان نیش می زنند. برداشتن شاخک ها بدون استفاده قبلی از سرکه ممکن است باعث شود نماتوکیست های پخته نشده با پوست تماس پیدا کرده و آتش بگیرند و در نتیجه میزان بیشتری از مسمومیت ایجاد شود.

اگرچه معمولاً در فرهنگ عامه و حتی برخی مقالات در مورد درمان نیش توصیه می شود،  هیچ مدرک علمی مبنی بر ادرار، آمونیاک، نرم کننده گوشت، بی کربنات سدیم، اسید بوریک، آب لیمو، آب شیرین، کرم استروئیدی، الکل، بسته های سرد، پاپایا وجود ندارد. یا پراکسید هیدروژن باعث از کار افتادن بیشتر نیش می شود و این مواد حتی ممکن است ترشح سم را تسریع کنند. اگر سرکه در دسترس نباشد، بسته های حرارتی برای تسکین درد متوسط ​​ثابت شده است. باندهای بیحرکتی تحت فشار، الکل متیله یا ودکا هرگز نباید برای نیش ژله استفاده شوند. در نیش شدید Chironex fleckeri ایست قلبی می تواند به سرعت رخ دهد، بنابراین احیای قلبی ریوی (CPR) می تواند نجات دهنده باشد و بر سایر گزینه های درمانی اولویت دارد.

در سال 2011، استادیار پژوهشی دانشگاه هاوایی، آنجل یاناگیهارا، اعلام کرد که او یک درمان موثر را با “تشکیل” زهر موجود در شاخک‌های چتر دریایی ایجاد کرده است. اثربخشی آن در مستند PBS NOVA، Venom: Nature’s Killer، که در ابتدا در فوریه 2012 در تلویزیون آمریکای شمالی نمایش داده شد، نشان داده شد.

محافظت در هنگام شنا یا غواصی

پوشیدن لباس های جوراب شلواری یا لایکرای تمام بدن در هنگام غواصی (هم توسط زنان و هم توسط مردان، همچنین زیر لباس غواصی) محافظت موثری در برابر نیش چتر دریایی جعبه ای است. قبلاً تصور می شد که جوراب شلواری به دلیل طول نیش چتر دریایی جعبه ای (نماتوسیست) کار می کند، اما اکنون مشخص شده است که به نحوه عملکرد سلول های نیش زن مرتبط است. سلول های نیش دار روی شاخک های چتر دریایی جعبه ای با لمس تحریک نمی شوند، بلکه در عوض توسط مواد شیمیایی موجود در پوست ایجاد می شوند.

طبقه بندی

تا سال 2007، حداقل 36 گونه چتر دریایی جعبه ای شناخته شده بود. اینها به دو دسته و هفت خانواده تقسیم می شوند. از آن زمان تاکنون چند گونه جدید توصیف شده است و احتمالاً گونه‌های توصیف‌نشده باقی مانده است.

کلاس Cubozoa

خانواده Alatinidae
خانواده Carukiidae
خانواده Carybdeidae
خانواده Tamoyidae
خانواده Tripedaliidae
خانواده Chirodropidae
خانواده Chiropsalmidae

عروس دریایی جعبه‌ای | 20 میشم

مطلب عالی برای شما :

دانلود کتاب آناتومی گری تنه جلد اول 2020 ترجمه فارسی pdf

منبع : گوگل |  ویکی پدیا | بیست میشم