دانلود کتاب بیوشیمی هورمونها | 20 میشم

 

فایل مورد نظردر قالب pdf  با حجم 2.3 مگابایت می باشد. دوستان گرامی و دانشجویان ارجمند و عزیز در صورت تمایل می توانید این فایل بسیار با ارزش را به صورت مستقیم از سایت بیست میشم تهیه بفرمائید.

دانلود کتاب بیوشیمی هورمونها | 20 میشم

تاریخچه

دانلود کتاب بیوشیمی هورمونها | 20 میشم بیان میکند هورمون یک کلمه یونانی به معنای “عاملی که می تواند چیزی را به جلو هل دهد.”

در تعریف، هورمون ها مواد شیمیایی هستند که از یک سلول ترشح و به سلول هدف(که در نزدیکی آن یا دوردست آن قراردارد) می رسند، و باعث ایجاد پاسخ در سلول و بافت هدف میگردد.

نخستین بار، ارسطو بیان کرد: از گنادهای جنسی موادشیمیایی آزاد می شوند که می توانند برروی فعالیت های جنسی و رفتار فرد اثر بگذارند.

این فرضیه همچنان باقی ماند تا این که که بیولوژیستها در سال 1850 (برت هولد و همکارانش) در این زمینه آزمایشی را انجام دادند: آن ها گناد های تستیسی را به خروس هایی که تاج سر نداشتند پیوند زدند و مشاهده کردند که تاج سر آن ها شروع به رشد کرد و درکنار آن رفتارهای آنها نیز تغییرکرد.

دانلود کتاب بیوشیمی هورمونها | 20 میشم

در سال 1900 استارلینگ و همکارانش مشاهده کردند که اگر یک ماده اسیدی وارد دئودنوم شود، هورمونی به نام سکرتین از سلول های جدار دوازدهه آزادمی شود و باعث افزایش ترشحات قلیایی پانکراس به دئودئوم، و خنثی شدن اسید معده می شود.

آنها اولین بار کلمه هورمون را برای سکرتین بکار بردند

چند سال بعد آقای لانگرهانس، جزایرلانگرهانس را کشف کرد..

نخستین بار در سال 1922 دکتر بانتینگ و دکتر بست انسولینی را که از سلول های β جداکرده بودند به شخصی که در کمای اسیدوز ناشی از دیابت رفته بود تزریق کردند و آن شخص نجات پیداکرد.

در سال 1995، آقای پی یرس گفت: سلول هایβ منشا اکتودرمی(عصبی) دارند و شواهدی را هم ارائه داد که تاکنون رد نشده است، ولی برخی از دانشمندان هنوز معتقدند سلول هایβ منشا اندودرمی دارند.

دانلود کتاب بیوشیمی هورمونها | 20 میشم

غلظت هورمون ها درخون:

بیشتر هورمون ها درخون به مقادیر بسیاراندکی وجوددارند،

غلظت برخی از آن ها به کمی یک پیکوگرم در میلی لیتر است و همچنین پس از آزادشدن، فقط چندثانیه درگردش خون باقی می مانند، بنابراین اندازه گیری غلظت آن ها با استفاده از ابزارهای شیمیایی معمول سخت است.

یک روش بسیار دقیق که نزدیک به 30-40سال پیش ابداع شد، انقلابی در اندازه گیری هورمون ها، پیش سازها و محصولات متابولیکی آن ها به وجوداورد. این روش  “Radioimmunoassay”  نام دارد. امروزه روش الیزا رایج ترین  روش اندازه گیری هورمون می باشد.

 

 

 

و تاکنون، با پیشرفت های علمی اخیر، هورمون های بیشتری شناخته شده اند. ازجمله:

 

• هورمن لپتین که از بافت چربی آزادمی شود، برروی هسته های Ventromedialهیپوتالاموس(مراکز سیری) اثرمی گذارد و باعث تنظیم رژیم غذایی و نهایتا جلوگیری از چاقی می شود.

• هورمون گرلین، که هورمون اشتها آور است و به طورعمده از دستگاه گوارش آزاد می شود.

• آخرین یافته ها در زمینه غدد، درباره هورمونی به نام Klotho یا Clotho(هورمون جوانی) است.

دانلود کتاب بیوشیمی هورمونها | 20 میشم

سیستم اندوکرین و سیستم عصبی:

وظیفه سیستم عصبی مرکزی و محیطی، کنترل اعمال حرکتی و وظیفه سیستم اندوکرین، کنترل اعمال متابولیک است.

دانلود کتاب بیوشیمی هورمونها | 20 میشم

شواهد دال بر منشاء جنینی سیستم اندوکرین و سیستم عصبی:

بسیاری از محققین براین باورند که این دو سیستم منشاجنینی یکسانی دارند و شواهدی هم دراین زمینه وجود دارد از جمله:

1. 1. سلول های عصبی دارای RMP (پتانسیل استراحت غشا) هستند و در آن ها پتانسیل عمل تولیدمی شود، سلول های اندوکرین نیز این ویژگی را دارند.

2. درهردو سیستم، نوروترنسمیتر ها و یا هورمون ها( مثل پپتیدها و اپی نفرین در داخل وزیکول هایی ذخیره می شوند.

3. درهردو سیستم، نوروترانسمیتر ها یا هورمون با افزایش کلسیم داخل سلولی عامل اگزوسیتوز وزیکولها، و ترشح مواد میباشد.

 

 

اما نه، دربدن پستانداردان، یک بخش “عصبیِ درون ریز” به نام هیپوتالاموس وجود دارد که هماهنگ کننده بین کلیه سیگنال های ورودی از محیط خارج و از محیط داخل بدن با سیستم غدد درون ریز میباشد.

همه سیگنالهای حسی که از گوش، چشم، و سراسر بدن و اندامها به مغز میرسد، بخشی از آن به هیپوتالاموس نیز میرسد.

مثلا درهنگام تصادف، و خونریزی چند پاسخ عصبی- هورمونی مانع از مرگ فوری میگردد اولا با افت فشار خون مراکز عصبی تنگ کننده رگی و سمپاتیک درمدولا تحریک شده،

و با افزایش قدرت قلبی و تنگ کردن عروق محیطی، مانع از افت فوری فشار خون میگردند (تا اورزانس برسه). ثانیا گیرنده های های درد تحریک شده، و سیگنال های درد به مراکزدرد در مدولا،

و ساقه مغز می رسد، درکنارآن بخشی از سیگنال های مربوطه به هیپوتالاموس می رود و منجر به تحریک نرونهایی که دارای هورمون های آزادکننده کورتیکوتروپین(CRH) هستند می شود،

 

 

 

دانلود کتاب بیوشیمی هورمونها | 20 میشم

به دنبال آن CRH از هیپوتلاموس آزاد، و بر هیپوفیز اثر میگذارد و باعث ترشح هورمون آدنوکورتیکوتروپین(ACTH) از هیپوفیز شده، که بعد ACTH  باعث ترشح کورتیزول از بخش قشری فوق کلیه میشود.

کورتیزول ضد درد و ضد التهاب بوده، و باعث کاهش خروج خون از مویرگها به فضای بین بافتی، کاهش ادم و متورم شدن ناحیه ضربه خورده می شود. در اورژانس به محض ورود یک شخص تصادفی، یک کورتیزول بسیارقوی به نام “دگزامتازون” تزریق می کنند.

مثال دیگر از ارتباط سیستم عصبی- درون ریز: درهنگام جنگ و گریز، در هنگام دیدن و فرار از حیوان درنده یا شنیدن صدای غرش، ، یا فرار از ریزش کوه، زمین لرزه، و…. ما اراده نمی کنیم که میزان خون رسانی به ماهیچه های اندام های تحتانی زیادشود،

بلکه این یک ارتباط عصبی-اندوکرینی است که توسط هیپوتالاموس هماهنگ می شود. چون بدنبال استرس، ترس (و یا ورزش)، پیامهای مختلفی از گیرنده های حواس ویژه(بینایی، شنوایی و…) یا گیرنده های حس ارتعاش در اندامها (در هنگام زمین لرزه) به قشر حسی مغز،

دانلود کتاب بیوشیمی هورمونها | 20 میشم

و بخشی از آن به هیپوتالاموس رسیده،و هیپوتالاموس باعث  تحریک مرکز محرکه عروقی و سیستم سمپاتیک میگردد که بدنبال آن  سیستم قلبی عروقی تحت اثر قرار میگیرند. با تحریک سمپاتیک، از بخش مرکزی فوق کلیه، آدرنالین یا اپی نفرین (90%) و  کمی نوراپینفرین ریلیز میگردد،

که اپی نفرین از طریق خون به عروق ماهیچه های اسکلتی، کرونر قلبی، عروق مغزی میرسد و به گیرنده بتا-دو آدرنرژیکی بر روی این عروق باند شده،و با کاهش کلسیم داخل سلول عضلانی باعث باز شدن این عروق و افزایش خونرسانی میگردد.

بعلاوه اپی نفرین از طریق خون به مجاری تنفسی رسیده، به گیرنده بتا-دو آدرنرژیکی عضلات صاف باند شده، و باعث شل شدن عضلات مجاری تنفسی در حین فرار یا ورزش، و افزایش تهویه میگردد.

دانلود کتاب بیوشیمی هورمونها | 20 میشم

انواع ترشحات هورمونی:

1. 1. :Endocrine Signalingرایجترین نوع پیام رسانی هورمونی از نوع ترشحات درون ریز یا اندوکرین است. در این نوع پیام رسانی هورمون هایی که از غدد تخصصی بدن ترشح میشوند، وارد گردش خون شده و از اینراه خود را به سلول های هدف (Target Cell)می رسانند( همه هورمونهای ترشح شده از غدد محیطی،و هیپوفیز از این نوعند).
2. Neuroendocrine Signaling: ترشحات بخش مرکزی فوق کلیه و هیپوتالاموس از این راه است در این نوع ترشحات هورمون ها از نرونها آزاد، و وارد گردش خون شده و از اینراه خود را به سلول های هدف (Target Cell)می رسانند.
3. Paracrine Signaling : در این نوع ترشح سلول ها نزدیک یکدیگر قرار دارند و ترشحات هورمونی روی سلول های مجاور اثر می گذارند. بارزترین نوع این ترشحات در سلول های جزایر لانگرهانس(α، β، δ ، pp)مشاهده می شود .
4. . مثلا انسولینی که از سلول های βآزاد می شود روی سلول هایα اثر مهاری دارد یا گلوکاگونی که از سلول هایα آزاد می شود روی سلول هایβاثر تحریکی می گذارد(* نکته: تقریبا همه هورمونهای ترشح شده از غدد محیطی باعث افزایش ترشح انسولین میشوند).
5. 4. Autocrine Signaling:در این نوع ترشح هورمون پس از آزاد شدن از یک سلول روی همان سلول اثر گذاشته و ترشح آن را تقویت یا مهار می کند.
6. دانلود کتاب بیوشیمی هورمونها | 20 میشم

داروهای ضدافسردگی بنام  SSRI (Secretion Serotonin Reuptake Inhibitors) مانند سرترالین، مانع از بازجذب سرتونین به داخل سلول مترشحه ی آن می شوند درنتیجه میزان سرتونین در خون بالا میرود. بدنبال آن سروتونین باعث افزایش تحریک پذیری نرونهای مغزی شده، شخص فعالتر شده، و خلق شخص از افسردگی خارج می شود.

5. 5. Neural Signaling : ترشحات نروترانسمیترها از انتهای اکسونها از این نوع است است. هورمون ها از انتهای آکسونی آزاد شده، به روی گیرنده های خود در نورون پس سیناپسی اثر می گذارند.

6.Cytokines : این هورمون ها پپتیدها (یا سیتوکینهایی) هستند که از سلولهای مختلف ریلیز میگردند. مثل ترشح اینترلوکین6( IL-6 ) از T-helper cells، لپتین (و پپتیدWNT) از بافت چربی،

پرولاکتین (از سلولهای لاکتوتروپ هیپوفیز)  Growth Hormone  یا  GH(از سلولهای سوماتوتروپ هیپوفیز) ، و فاکتور نکروز دهنده تومور αTNF, . (به سیتوکین ها، هورمونهای شبه سیتوکاینی نیز میگویند، چون گیرنده آنها مشابه یکدیگرند).

دانلود کتاب بیوشیمی هورمونها | 20 میشم

انواع هورمون ها:

سه دسته کلی از هورمون ها وجوددارد:

1. پروتئین ها و پلی پپتیدها

   : شامل هورمون های ترشح شده از هیپوفیز قدامی و خلفی،پانکراس(انسولین و گلوکاگون)،غده ی پاراتیروئید(هورمون پاراتیروئید)و…می باشد.

اکثر هورمون هایی که از سیستم اندوکرین آزاد میشوند از این نوعند (بغیر از استروئیدهای غدد فوق کلیه و جنسی و هورمونهای تیروئیدی). تفاوت این هورمون ها در تعداد اسید های آمینه است.کوچک ترین هورمون پپتیدی ،هورمون آزادکننده ی تیروتروپین(TRH)است که 3 اسیدامینه دارد.

سنتز هورمون های پروتئینی مثل خود پروتئین ها است.

یعنی پس از ترجمه mRNA ژن پروتئین مربوطه در ریبوزمهای شبکه اندوپلاسمی زبر RER، این پروتیئنها به شکل اولیه Pre Pro Protein در  RER سنتز می شوند، سپس در همان RER بخش Pre آن برداشته میشود

و بعد به شکل Pro Hormone به دستگاه گلژی(واحد کنترل کیفی)وارد و در آنجا دچار تغییراتی مثل گلیکوزیلاسیون(تحت اثر آنزیم گلیکوزیل ترانسفراز) می شوند.

دانلود کتاب بیوشیمی هورمونها | 20 میشم

سپس پری هورمون به هورمون تبدیل شده و بصورت  وزیکول هایی از دستگاه گلژی خارج و در سیتوپلاسم ذخیره می شوند و هر گاه در اثر سیگنال مناسب سطح Ca⁺⁺ داخل سلولی  در سطح داخل سلولی افزایش یابد، وزیکولها محتویات خود را به داخل گردش خون آزاد میکنند.

2. استروئیدهای مترشحه از قشر فوق کلیه(کورتیزول و آلدسترون)،تخمدان ها(استروژن و پروژسترون) و بیضه ها(تستسترون):

مولکول مادر اولیه همه این هورمونها به نام سیکلوپنتانوپرهیدروفنانترن است، که تبدیل به کلسترول میگردد.

با اضافه شدن یک شاخه ی الکلی،کربوکسیل و…به  کربنهای مختلف “کلسترول”  هورمون های مختلف استروئیدی سنتز میگردد.

ذخیره  این هورمونها در غدد فوق کلیه و گنادهای کم است(چون جنسشان چربی است، بلافاصله پس از سنتز شدن از غشای فسفو لیپیدی عبور و وارد گردش خون می شوند).

کلسترول لازمه برای سنتز استروئیدها یا از LDL موجود در خون وارد این سلولها میگردد  یا کلسترول بشکل استریفه شده در این بافتها بشکل ذرات چربی ذخیره میگردد،

ولی هرگاه سیگنالی به سلولهای این غدد اندوکرین برسد سریعا سنتز شده و در بافت هدف پاسخ مناسب می شوند.

. مثلا هر گاه فشار خون کاهش یابد، سیستم رنین- آنژیوتانسین دو فعال شده، و آلدوسترون در فوق کلیه سنتز، و 45 دقیقه بعد، آلدوسترون در سلولهای مجاری جمع کننده قشری کلیوی، باعث رونویسی از ژن پروتئین پمپ سدیم- پتاسیم، و سنتز آن شده، و با فعال شدن این پمپ، بازجذب آب و سدیم از مجاری کلیوی به داخل خون افزایش مییابد.

دانلود رایگان کتاب هورمون شناسی pdf

3. 3. هورمون های آمینی که از تیروئید((T4 ,T3و مدولای فوق کلیه (اپی نفرین و نور اپی نفرین)ترشح می شوند.

این هورمون ها از تیروزین مشتق شده و به وسیله ی آنزیم های سیتوپلاسمی ساخته می شوند.

کاتکولامین های بخش مرکزی فوق کلیه همانند هورمون های پروتئینی در داخل وزیکول هایی ذخیره می شوند.

هورمون های تیروزینی تیروئیدی در داخل گلیکوپروتئینهای  بزرگ به نام تیروگلوبولین ذخیره میشوند. بیشترین ذخایر هورمونی بدن را این هورمونها به خصوص  به خود اختصاص داده اند.

• هورمون های استروئیدی و تیروزینی (آمینی) را بشناسیم مابقی پپتیدی اند.
• هیچ هورمون پلی ساکاریدی یا اسید نوکلئیکی شناخته نشده است.

 

 

 

دانلود Pdf کتاب رژیم درمانی در سرطان

 

 

هورمون های غدد درون ریز در محور هیپوتالاموس- هیپوفیز-غدد محیطی:

1- هورمون های مترشحه از هیپوفیز: هیپوفیز دارای دوقسمت قدامی(ادنوهیپوفیز)و خلفی(نوروهیپوفیز)است.

Anterior Pituitary:

                 1: (GH) Growth Hormone :هورمون رشد

2. Thyroid- Stimulating Hormone(TSH): هورمون محرک تیروئید

3. Adernocorticotrophin Hormone(ACTH): هورمون محرکه قشر فوق کلیه

4. 4. Prolactin:یا لاکتوژن یا لاکتوتروپین
   5- Gonadotropins

دانلود کتاب بیوشیمی هورمونها | 20 میشم

 Follicle- Stimulating Hormone(FSH): هورمون محرک فولیکولی

. Luteinizing Hormone(LH): هورمون مولّد جسم زرد

Posterior Pitutiary:  یا نوروهیپوفیز:

1. Oxytocin: درهنگام زایمان و شیردهی ترشح می شود.

2. Antidiuretic Hormone(ADH) هورمون ضدادراری یا وازوپرسین.

2-هورمون های مترشحه از هیپوتالاموس:

این هورمونها پس از ازاد شدن ترشح هورمون های هیپوفیزی را افزایش میدهند(بجز دو مورد، سوماتوستاتین و دپامین).

1. Growth Hormone Released Hormone(GHRH): هورمون آزادکننده هورمون رشد

2. Thyrotropin Released Hormone(TRH): هورمون آزادکننده تیروتروپین که نام دیگر آن هورمون محرکه تیروئیدی است. .

3. Corticotropin Released Hormone(CRH): هورمون آزادکننده کورتیکوتروپین

   4. (GnRH) Gonadotropin Hormone Released Hormone: هورمون آزادکننده گونادوتروپین.

   5. GH Inhibitory Hormon(GHIH): هورمون مهارکننده ترشح GH یا سوماتواستاتین، (کارش مهاری است).

   6. Prolactine Inhibitor Factor(PIF): فاکتور مهارکننده ترشح پرولاکتین( که این فاکتور، بنام دوپامین میباشد).

4. *با قطع ساقه هیپوفیز ترشح لاکتوتروپین زیاد میگردد.
   

   3- ترشح هورمون ها از دیگر غدد درون ریز محیطی شامل موارد زیر میباشد:

   *از غده تیروئید: Thyroxine(T4) و 2.  Triiodothyronine (T3)ترشح میگردد.

   *از غدد فوق کلیوی:

    از  بخش قشری آن :آلدسترون-کورتیزول-اندروژنها(هورمون های استروئیدی) ترشح میگردد.

     از بخش مرکزی آن :اپی نفرین–نور اپی نفرین(هورمون های آمینی) ترشح میگردد.

   دانلود کتاب بیوشیمی هورمونها | 20 میشم

    

   

   دانلود کتاب بیوشیمی هورمونها | 20 میشم

   انواع هورمون ها(از نظر حلالیت در خون)

     به طور کلی از لحاظ حلالیت در خون، 2 نوع هورمون در بدن داریم:

   1. هورمون های هیدروفیل:هورمون های پپتیدی های و کاتکولامین بخش مرکزی فوق کلیه( مثل اپینفرین).

   2. هورمون های لیپوفیل:شامل هورمون های تیروئیدی، جنسی بخش قشری فوق کلیه.

   این دو دسته هورمون در بخش هایی باهم تفاوت هایی دارند،ازجمله:

   دانلود رایگان کتاب هورمون شناسی pdf

   *هورمون هایی که از گنادهای جنسی ازاد می شوند:

   از بیضه:تستسترون و (دیگر آندروژنهای مردانه). تخمدان:استروژنها (استرادیول، و…) و پروژسترون ترشح میگردد.

   این ها همگی هورمون های محور هیپوتالاموس← هیپوفیز←غدد محیطی هستند، ولی به جز اینها  غدد مهم درون ریز دیگری  نیز داریم. مهمترین آنها جزایر پانکراس که 4نوع سلول (α، β، δ ، pp) دارد.

   (α← گلوکاگون،. β←انسولین، δ←سوماتوستاتین، pp←پلی پپتید پانکراسی تولید می کند.). –

   غدد پاراتیروئیدی، هورمون پاراتورمون ترشح میکنند(اثر اصلی، حفظ غلظت کلسیم آزاد خون). و سلولهای پارافولیکولار تیروئید، کلسی تونین ترشح میکنند.

   بعلاوه از دستگاه گوارش گاسترین، سکرتین، cck، پپتید مهاری معدی(Gastro inhibitory peptide ) یا  GIP ، آزاد میگردند.

   *همه هورمونهای گوارشی ترشح انسولین را بالا میبرند، بخصوص GIP.

• انتقال درخون:هورمون های هیدروفیل(پپتیدها و کاتکولامین ها)در مایع پلاسما حل و در خون حمل می شوند. سپس به بیرون از مویرگ ها و مایع میان بافتی منتشر می شوند تا به سلول های هدف برسند.
• (بطور استثنا پپتیدهایی مثل GH یا IGF-1، فاکتور رشد شبه انسولینی نیز به حاملها باند میگردند). برعکس، حمل هورمون های لیپوفیل(هورمون های استروئیدی و تیروئیدی)در محیط آب یا پلاسما به تنهایی انجام نمی شود،.
• بلکه برای انتقال به یک حامل نیاز دارند. نام حامل هریک از این هورمون ها را در فصل های مربوطه می خوانیم.گلوبولین ها حامل اصلی کورتیزول و تیروکسین اند و با توجه به هورمونی که حمل می کنند ،نام گذاری می شوند.
• برای مثال به گلوبولین حامل کورتیزول، ترانس کورتین یاCBG (Cortisol Binding Globulin ) می گویند.
• (یا Thyroxin Binding Globolin (گلوبولین باند شونده به تیروکسین: TBG) میگویند (ش 6 و 7). سایر حاملهای هورمونها و داروهای لیپوفیلی شامل آلبومین، پره آلبومین (ترانس تیرتین) و… میباشد که همگی در کبد سنتز میگردند.
• پس بیماریهای کبدی بطور غیرمستقیم عملکرد هورمونها را تحت تاثیر میگذارد.

دانلود کتاب بیوشیمی هورمونها | 20 میشم

بطور کلی، گلوبولینها پیوند بیوشیمیایی محکمتری با هورمونها ایجاد میکنند، و هر هورمون یا دارویی که به گلوبولین ها متصل گردد،  نیمه عمر بیشتری دارد.

برای مثال: کورتیزول 95درصد با CBG،1درصد با آلبومین ومقدارکمی هم با پره آلبومین و ترانس آلبومین ،حمل می شود و نیمه عمر آن 90دقیقه است. درمقابل 55 درصد آلدوسترون باABG (Aldosteron  B G) حمل شده و نیمی از آن با  پیوند ضعیفتری به آلبومین و .. باند میگردد.

از  اینرو  نیمه عمر آن 20دقیقه می باشد.

دانلود کتاب بیوشیمی هورمونها | 20 میشم

مکانیسم عملکرد هورمون ها:

نخستین گام در فعالیت هورمون، اتصال آن به گیرنده های خود در سلول هدف است.

بدون هیچ استثنایی، اثرات یک هورمون با تشکیل کمپلکس هورمون-رسپتور(H-R) آغازمی شود، بدین ترتیب عملکرد گیرنده تغییر می کند؛ گیرنده فعال شده، موجب شروع اثرات هورمونی می شود. مکانیسم عملکرد هورمون های پپتیدی:

  برای شناخت مکانیسم عملکرد این هورمون ها نخست باید گیرنده های آن ها را بشناسیم.3دسته رسپتور برای هورمون های پپتیدی وجود دارد: رسپتورهای یونوتروپیک، متابوتروپیک، و متصل به آنزیم.

کتاب در مورد هورمون ها

IRT 4,000 – خرید نهایی کردن خرید مورد به سبد خرید اضافه شد